Οι Θεσμοί και το Ισλάμ στην Οθωμανική Αυτοκρατορία

Το Κέντρο Επιμόρφωσης και Διά Βίου Μάθησης (ΚΕΔΙΒΙΜ) του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) σας καλωσορίζει στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα  με τίτλο «Οι Θεσμοί και το Ισλάμ στην Οθωμανική Αυτοκρατορία», διάρκειας 32 ωρών(διδακτικές ώρες), το οποίο θα διεξαχθεί το εαρινό χειμερινό εξάμηνο 2022-23 και θα υλοποιηθεί με τη μέθοδο της σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, μέσω της πλατφόρμας τηλεκπαίδευσης του ΚΗΔ.

Επιστημονικός Υπεύθυνος του προγράμματος είναι ο κ. Νικόλαος Βαρσακέλης, καθηγητής του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του ΑΠΘ. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στις περιοχές της Βιομηχανικής και Τεχνολογικής Πολιτικής και τον ρόλο των θεσμών στην οικονομία. Έχει δημοσιεύσει επιστημονικά άρθρα σε θέματα παραγόντων, όπως οι θεσμοί, η κουλτούρα και η γνώση, που επηρεάζουν την οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας. Έχει εργασθεί ως Εθνικός Εμπειρογνώμων στις Γενικές Διευθύνσεις ΙΙ και ΧV της Επιτροπής της ΕΕ.  Είναι αξιολογητής ερευνητικών προγραμμάτων σε θέματα Βιομηχανικής και Τεχνολογικής Πολιτικής της ΕΕ, του Ελβετικού Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών της Γεωργίας. Διδάσκει τα μαθήματα της Οικονομικής Ιστορίας και της Ελληνικής Ιστορίας στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών. Έχει αρκετές δημοσιεύσεις συναφείς με το αντικείμενο του εκπαιδευτικού προγράμματος.

Στο πρόγραμμα διδάσκουν ο κ. Ευάγγελος  Μπασάρ Μούσσα (Bachar Moussa),  Μεταδιδάκτωρ του ΑΠΘ, Τμήμα Οικονομικών Επιστημών

-Καθηγητής και Επικεφαλής Επιστημονικής Εξεταστικής Επιτροπής Πιστοποίησης Αραβικής Γλώσσας στη Σχολή

Βαλκανικών Σπουδών του Ιδρύματος  Μελετών Χερσονήσου του Αίμου (Ι.Μ.Χ.Α.).

-Καθηγητής Επιστημονικής Αραβικής Γλώσσας και  Πολιτισμού στη Σχολή Μετεκπαίδευσης και Επιμόρφωσης Ελληνικής Αστυνομίας Βέροιας

-Συντονιστής του Ακαδημαϊκού Δικτύου χωρών Μαύρης Θάλασσας και Ανατολικής Μεσογείου BSEMAN του ΑΠΘ.

-Εκπρόσωπος του Πανεπιστημίου της Δαμασκού για την εκμάθηση της επιστημονικής αραβικής γλώσσας και επικεφαλής της Επιστημονικής Εξεταστικής Επιτροπής Πιστοποίησης Αραβικής Γλώσσας στη Σχολή Βαλκανικών Σπουδών του Ιδρύματος Μελετών Χερσονήσου του Αίμου  (Ι.Μ.Χ.Α.) για το  Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού (ΑΣΕΠ) στη Θεσσαλονίκη.

-Καθηγητής μέσω ανάθεσης  αυτοδύναμης διδασκαλίας Επιστημονικής Αραβικής Γλώσσας στο Τμήμα Βαλκανικών,

Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας ΠΑ.ΜΑΚ.

Καθηγητής στο Ινστιτούτο Διαρκούς Εκπαίδευσης Ενηλίκων (Ι.Δ.ΚΕ.Ε.) στο μάθημα «Marketing» .

-Καθηγητής στο Ι.Δ.ΚΕ.Ε. στα μαθήματα «Κοινωνική Οικονομία και Κοινωνική Επιχειρηματικότητα».

-Καθηγητής στο Ι.Δ.ΚΕ.Ε. στο μάθημα «Οικονομικά, Διοίκηση και Επιχειρήσεις»

–Καθηγητής μέσω ανάθεσης  αυτοδύναμης διδασκαλίας στο τμήμα Οικονομικών Επιστημών του ΑΠΘ  

–Καθηγητής και συγγραφέας σε θέματα Ισλαμικής τραπεζικής και λειτουργείας Μουσουλμανικής οικονομίας.

Στόχος του προγράμματος

Η εξοικείωση των εκπαιδευόμενων με την συγκρότηση και διάρθρωση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και της επίδρασης αυτών στην ιστορική της πορεία. Η επίπτωση στην οικονομία και κοινωνία της ισλαμικής θρησκείας και ο ρόλος των σοφών του ισλάμ (ulemas) για την διευκόλυνση της λειτουργίας της αυτοκρατορίας. Θα αναλυθεί ο ρόλος των ελίτ στη θέσμιση της αυτοκρατορίας που συνετέλεσε στην σταδιακή συρρίκνωση της. Οι διαχρονικές δημοσιονομικές αδυναμίες λόγω των επεκτατικών πολέμων και η αποδυνάμωση της κεντρικής διοίκησης. Θα αναλυθούν οι επιπτώσεις δικαιικού συστήματος στην υπανάπτυξη της αυτοκρατορίας. Η ανάδειξη των χριστιανών και εβραίων εμπόρων ως ανερχομένη αστική τάξη. Θα συζητηθεί αναλυτικά η μεγάλη μεταρρύθμιση του Τανζιμάτ του 19ου αιώνα. Τέλος, θα τεθεί ως θέμα προς κριτική σκέψη η επίδραση της οικονομικής και θεσμικής διάρθρωσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στα τέλη του 19ου και αρχές του 20ου αιώνα στην διαμόρφωση και λειτουργία των θεσμών του σύγχρονου Τουρκικού κράτους.

Αναγκαιότητα προγράμματος

H ανάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας είναι σημαντική για αποφοίτους των ανθρωπιστικών σχολών, καθηγητών της Μέσης Εκπαίδευσης, στελεχών των σωμάτων ασφάλειας και των ενόπλων δυνάμεων και μη κυβερνητικών οργανώσεων αλλά και των πολιτών που θέλουν να κατανοήσουν σε βάθος την λειτουργία μιας αυτοκρατορίας που καθόρισε την πορεία όλης της ανατολικής Μεσογείου και του Ελληνικού έθνους και επηρεάζει τις σημερινές εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Η αναγκαιότητά του προγράμματος προκύπτει από την καταφανή σημασία της διδασκαλίας του νευραλγικού αυτού αντικειμένου της νεότερης Ευρωπαϊκής Ιστορίας. Το προτεινόμενο πρόγραμμα θα καλύψει την ανάγκη για συνεχή επιμόρφωση, πλουτίζοντας τις γνώσεις των εκπαιδευόμενων για την συγκεκριμένη χρονική περίοδο με την χρήση αφενός μεν πληροφοριών από ιστορικές πηγές και αφετέρου με την αξιοποίηση των πλέον συγχρόνων ερευνητικών δημοσιεύσεων. Η υλοποίηση του προγράμματος θα ενισχύσει την επιστημονική κατάρτιση ιστορικών και φιλολόγων (αποφοίτων, μεταπτυχιακών σπουδαστών, καθηγητών της Μέσης Εκπαίδευσης) καθώς και άλλων ειδικοτήτων (Δικαίου, Οικονομίας). Θα συμβάλει στη διάχυση της ιστορικής γνώσης και των πορισμάτων της έρευνας καθώς και στην ανταλλαγή ιδεών και στην επιστημονική κινητικότητα με τα επακόλουθα οφέλη για την κοινωνία.

Μαθησιακά αποτελέσματα

Ολοκληρώνοντας το Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα, οι συμμετέχουσες/συμμετέχοντες θα μπορούν να αποκτήσουν βασικές γνώσεις που σχετίζονται με το εργασιακό τους περιβάλλον, αποκτά βασικές κοινωνικές και επικοινωνιακές δεξιότητες, Μπορεί να επιτελέσει απλές και επαναλαμβανόμενες εργασίες εφαρμόζοντας βασικές γνώσεις και δεξιότητες υπό άμεση επίβλεψη σε δομημένο πλαίσιο. Στο τέλος του Προγράμματος κάθε σπουδαστής/τρια αποκτά πολύ εξειδικευμένες γνώσεις  για τον ρόλο του Ισλάμ στην ΟΑ, τους θεσμούς,  την  λειτουργία της οικονομίας και την μεγάλη απόκλιση, τις  μεταρρυθμίσεις της ΟΑ.  Κατέχει εξειδικευμένες δεξιότητες  ανάλυσης ιστορικών γεγονότων μέσα και από το πρίσμα των θεσμών προκειμένου να αναπτυχθούν νέες γνώσεις και διαδικασίες και να ενσωματωθούν γνώσεις από διαφορετικά πεδία. Τέλος, αποκτά ικανότητα διευρυμένης ανάλυσης των ιστορικών γεγονότων. Διευρύνοντας το εργαλειακό τους οπλοστάσιο οι εκπαιδευτικοί θα μπορούν  να βελτιώσουν την διδασκαλία των συγκεκριμένων θεμάτων ενώ και τα στελέχη των σωμάτων ασφαλείας και των ενόπλων δυνάμεων θα κατανοήσουν καλύτερα την συμπεριφορά του συγχρόνου Τουρκικού κράτους.

Σε ποιους απευθύνεται το πρόγραμμα

Το πρόγραμμα απευθύνεται σε απόφοιτους ανθρωπιστικών σπουδών,  κοινωνικών, πολιτικών και οικονομικών επιστημών σε καθηγητές της Μέσης Εκπαίδευσης ή άλλων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων ή οργανισμών της ημεδαπής και της αλλοδαπής, στελεχών των σωμάτων ασφάλειας και των ενόπλων δυνάμεων και μη κυβερνητικών οργανώσεων και πολιτών που επιθυμούν να διευρύνουν τις γνώσεις τους στην Οθωμανική περίοδο και γενικότερα στις κοινωνικές επιστήμες.

Κατηγορίες υποψηφίων που γίνονται δεκτές/οί/Προαπαιτούμενες γνώσεις/ Κριτήρια επιλογής

Αίτηση συμμετοχής μπορούν να υποβάλουν:  κάτοχοι τίτλων σπουδών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης του εσωτερικού ή του εξωτερικού.

Προαπαιτούμενα για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα:

►Πρόσβαση στο Διαδίκτυο

► Κατοχή προσωπικού e-mail,

► Βασικές γνώσεις χειρισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών 

 Η επιλογή των υποψηφίων θα πραγματοποιηθεί με μοριοδότηση και σειρά προτεραιότητας έως τον μέγιστο αριθμό.

 Μέθοδος υλοποίησης

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα πρόκειται να υλοποιηθεί εξ αποστάσεως με σύγχρονη τηλεκπαίδευση ως εξής:

Η πρώτη διδακτική ενότητα με θέμα « Εισαγωγή στο Ισλάμ και στην Θεσμική Ανάλυση»,  σύνολο  10 ωρών , θα πραγματοποιηθεί με διδασκαλία μέσω τηλεκπαίδευσης.

Η δεύτερη διδακτική ενότητα με θέμα «Ισλάμ-Θεσμοί – Οθωμανική Αυτοκρατορία»,  σύνολο 20 ωρών , θα πραγματοποιηθεί  με διδασκαλία μέσω τηλεκπαίδευσης.

Τέλος, το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί με γραπτή αξιολόγηση μέσω του e-learning, σύνολο 2 ωρών.

 Εκπαιδευτικό υλικό / Άλλες παροχές

Στις συμμετέχουσες/στους συμμετέχοντες παρέχονται:

1. Διαφάνειες παρουσιάσεων όλων των διδακτικών ενοτήτων, ψηφιακά
2. Σημειώσεις όλων των διδακτικών ενοτήτων, ψηφιακά

Το εκπαιδευτικό υλικό θα είναι αναρτημένο στο e-learning και δύναται να περιέχει ερωτήσεις ασκήσεις-προβλήματα-εργασίες κατανόησης της ύλης ή/και αυτό-αξιολόγησης.

Δομή Εκπαιδευτικού προγράμματος

1η Ενότητα: Εισαγωγικές έννοιες: Σύντομη ιστορική διαδρομή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας,               Εισαγωγή στην θεωρία των θεσμών, Εισαγωγή στο Ισλάμ

2η Ενότητα: Η Κοινωνική και Οικονομική Δομή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας:  Οι ελίτ της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, Ο ισλαμικός συνεταιρισμός και το κληρονομικό δίκαιο,  Η αγροτική οικονομία και το ισλάμ, το εμπόριο και το ισλάμ, το ζήτημα της πίστωσης και του τόκου στο ισλάμ, το δημοσιονομικό καθεστώς στην  Οθωμανική Αυτοκρατορία

3η Ενότητα: Η αστική τάξη στην Οθωμανική Αυτοκρατορία: Η ανάδυση της αστικής τάξης του 18ου  αιώνα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, ο ρόλος της θέσμισης της ΟΑ στην επιτυχία της Ελληνικής Επανάστασης

4η Ενότητα: Η Οθωμανική Αυτοκρατορία στον 19ο αιώνα και το τέλος της: Η μεγάλη μεταρρύθμιση των Tanzimat, το τέλος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, οι γενοκτονίες και οι ξεριζωμοί και η ανάδυση του σύγχρονου Τουρκικού κράτους

Τέλος, το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί με γραπτή διαδικτυακή εξέταση μέσω της πλατφόρμας του ΑΠΘ και  ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών και ανοικτές ερωτήσεις. Διάρκεια εξέτασης 2 ώρες.

Υποχρεώσεις εκπαιδευόμενων/Πιστοποιητικό Επιμόρφωσης

Για την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος οι συμμετέχουσες/συμμετέχοντες θα πρέπει:

Α) να έχουν παρακολουθήσει το σύνολο των διδακτικών ενοτήτων. Οι απουσίες δεν μπορούν να υπερβαίνουν το 10 % των προβλεπόμενων ωρών εκπαίδευσης.

Β) να έχουν ολοκληρώσει με επιτυχία την εξέταση

Γ) να έχουν καταβάλει το σύνολο των διδάκτρων μέχρι 31/3/2023

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος απονέμεται στις/στους συμμετέχουσες/συμμετέχοντες Πιστοποιητικό Επιμόρφωσης, το οποίο εκδίδεται από το Κέντρο Επιμόρφωσης και Διά Βίου Μάθησης του ΑΠΘ και υπογράφεται από τον Πρόεδρο του ΚΕΔΙΒΙΜ και την/τον Επιστημονική/ό Υπεύθυνη/ο του Προγράμματος.

Στις/στους συμμετέχουσες/συμμετέχοντες που παρακολούθησαν αλλά δεν ολοκλήρωσαν το σύνολο του προγράμματος, μπορεί να παρέχεται Βεβαίωση Παρακολούθησης.

 Κόστος συμμετοχής

 100 € ανά σπουδαστή. Στοιχεία τραπεζικού λογαριασμού   GR94 0172 2020 0052 0205 7157 381        Κωδικός έργου: 75302

 Αιτήσεις

Οι ενδιαφερόμενες/οι υποβάλλουν αίτηση ηλεκτρονικά στην ιστοσελίδα του Κέντρου Επιμόρφωσης και Διά Βίου Μάθησης του ΑΠΘ.

Η Αίτηση πρέπει να συνοδεύεται από τα ακόλουθα δικαιολογητικά.

1. Αντίγραφο τίτλου σπουδών
2. Βεβαίωση σπουδών για τελειόφοιτους
3. Σύντομο βιογραφικό

Σε περίπτωση που δεν συγκεντρωθεί ο ελάχιστος απαιτούμενος αριθμός επιμορφούμενων, το ΚΕΔΙΒΙΜ διατηρεί το δικαίωμα αλλαγής της ημερομηνίας έναρξης του προγράμματος ή και ακύρωσής του.

Όροι παρακολούθησης προγραμμάτων